DZBAN ŻYCIA – Jak rozmawiać z nastolatkami o tym co dla nich ważne?

Jednym z moich ulubionych wprowadzeń w temat jest przypowieść o Starym Profesorze i lekcji dla Dyrektorów Korporacji. Opowieść ta wiele razy, indywidualnie i w grupie, była wstępem do refleksji o tym co w życiu najważniejsze i rozmowy o wartościach. Ćwiczenie skierowane jest do dzieci i młodzieży, sprawdza się w rozmowie z dziećmi już od 9 roku życia. W materiałach znajdą Państwo kilka przykładowych pytań, które pomogą poprowadzić rozmowę. Kto jeszcze nie korzystał z tej przypowieści zachęcam.

„DZBAN ŻYCIA”

Pewnego dnia stary profesor został zaangażowany do przeprowadzenia wykładu o dobrym planowaniu czasu dla dwunastu szefów wielkich koncernów amerykańskich. Wykład był jednym z pięciu przewidzianych na dzień szkolenia, tak więc profesor miał do dyspozycji tylko godzinę. Stojąc przed tą elitarną grupą ,która gotowa była zanotować każde jego słowo, Profesor popatrzył powoli na każdego z osobna, a potem   powiedział:

„Przeprowadzimy doświadczenie”.  Spod biurka, które   go oddzielało od studentów, stary profesor wyjął wielki dzban, który postawił delikatnie przed sobą. Następnie wyciągnął około dwunastu kamieni wielkości piłki tenisowej i ostrożnie jeden po drugim włożył je do dzbana. Gdy dzban był wypełniony po brzegi i już nie można było dorzucić ani jednego kamienia, podniósł wzrok na swoich studentów i zapytał:

„Czy dzban jest pełny?”

Wszyscy odpowiedzieli: „Tak”.

Poczekał kilka sekund i dodał:

„Na pewno?” Potem pochylił się znowu i wyjął spod biurka naczynie wypełnione żwirem. Powoli wysypał żwir na kamienie, po czym lekko potrząsnął dzbanem: żwir ułożył się między kamieniami… aż do dna dzbana. Stary profesor znów podniósł wzrok na audytorium i znów zapytał:

„Czy dzban jest pełny?” Tym razem  świetni  studenci zaczęli rozumieć. Jeden z nich odpowiedział: ”Prawdopodobnie nie”.

„Dobrze” – pochwalił stary profesor. Pochylił się jeszcze raz i wyjął spod biurka naczynie z piaskiem. Uważnie przesypał piasek do dzbana. Piasek zajął wolną przestrzeń między kamieniami i żwirem. Jeszcze raz zapytał:

„Czy dzban jest pełny?” Tym razem bez wahania znakomici studenci odpowiedzieli chórem:„Nie”.

”Dobrze” – powtórzył profesor. I tak jak się spodziewali, sięgnął po butelkę z wodą, która stała na biurku, i napełnił dzban aż po brzegi.

Profesor   podniósł   wzrok   i   zapytał:

„Jaką   wielką   prawdę   pokazuje   nam   to doświadczenie?” Niegłupi i najbardziej rezolutny z uczniów, pamiętając o temacie wykładu, odpowiedział: „To pokazuje, że nawet gdy myślimy, że w naszym kalendarzu już w ogóle nie ma miejsca, jeśli naprawdę chcemy, możemy zmieścić więcej spotkań czy innych rzeczy, które mamy do zrobienia”.

„Nie”– powiedział stary profesor. – Nie o to chodziło. Wielka prawda, którą wam przedstawiłem za pomocą tego doświadczenia, jest taka: jeżeli najpierw do dzbana nie włożymy kamieni, później już się tego nie da zrobić”.

Zapanowało głębokie milczenie, każdy myślał o tym, jak oczywiste jest to stwierdzenie.

Stary profesor pytał dalej: „Co stanowi kamienie w waszym życiu? Własne zdrowie? Rodzina? Przyjaciele? Zrealizowanie marzeń? Robienie tego, co jest waszą pasją? Uczenie się? Odpoczynek? Czas dla siebie? A może jeszcze co innego? Musicie zapamiętać: najważniejsze jest to, żeby swoje kamienie włożyć do własnego życia najpierw, inaczej ryzykujecie,że  przegracie… swoje życie. Jeżeli damy pierwszeństwo drobiazgom, takim jak żwir i piasek, to wypełnimy swoje życie drobiazgami i nie wystarczy nam cennego czasu, żeby poświęcić go na  ważne sprawy w życiu. Nie zapomnijcie więc zadać sobie pytania: „Co stanowi kamienie w moim życiu?” A później włóżcie je na początku do dzbana waszego życia”. Przyjaznym gestem dłoni stary profesor pozdrowił audytorium i powoli opuścił salę…zostawiając dwunastu szefów korporacji w zamyśleniu.

Przykładowe pytania do rozmowy:

Jakie myśli pojawiają się teraz w Twojej głowie?

Czego może uczyć ta opowieść?

Przed czym może przestrzegać?

Co stanowi kamienie w Twoim życiu?

Zapisz po trzy przykłady tego co może stanowić żwir, piasek i wodę w Twoim życiu? Gdzie w Twoim życiu umieścisz: zdrowie, relacje, pieniądze, zdobywanie wiedzy, telefon, modne ubrania, jazdę na rowerze/hulajnodze, spotkania z kolegami/koleżankami, kosmetyki, miłość, relacje z rodzicami/rodzeństwem, akceptacja/lubienie samego siebie, czytanie, sport, wyjścia ze znajomymi, imprezy, kieszonkowe, możliwość decydowania o swoim czasie wolnym, czas na swoje pasje/zainteresowania, małe przyjemności, zadowolenie z siebie i tego co robię, plany na przyszłość,  akceptacja rówieśników, oceny, pochwała rodzica/nauczyciela itp.